Zaman aslında hepimiz için bir gizem olmuştur. Bütün soruların cevaplarını barındırır. Fakat kendisi de bir bulmacadır. Biz de sizler için bu bulmacanın ipuçlarını vermek istiyoruz. Bu yazımızda “Zaman Nedir?, Zaman Yönetimi” gibi başlıklarımızı okuyunca bu bulmacayı çözmekten keyif alacaksınız ve zamana uyum sağlamaya daha çok yaklaşacaksınız.
Biz size zamanı yönetmek için belirli taktikler vereceğiz ve gerisini size bırakacağız. Çünkü kendinizin uzmanı sizsiniz.
Zaman Nedir?
Zaman aslında birçok şekilde tanımlanabilir. Bizim için “Vakit nakittir.” ve paramızı boş yere harcamayız.
Zamanı yönetmek için öncelikle onu bilmeli ve anlamalıyız. Zaman aslında 3 tiptir:
- Psikolojik Zaman: Belki hatırlarsınız, lisede 40 dakikalık sevmediğimiz bir ders bize 2 saat gibi gelir fakat 40 dakikalık sevdiğimiz bir ders bize 20 dakika hatta 10 dakika gibi gelebilir. Peki bu nasıl oluyor? Burada zamanı algılama şeklimiz devreye giriyor ve biz bu zamana psikolojik zaman diyoruz. Evrende sadece ışık hızı sabittir. Diğer her şey değişkendir, zaman da buna dahil!
- Bedensel Zaman: Gerekli ihtiyaçlarımızı karşıladığımız zamandır. (uyku, yemek…)
- Yönetsel Zaman: Günümüzü 3’e bölelim: 8 saat uyuyoruz, 8 saat iş okul vb. yerlerde çalışıyorsak bize sadece 8 saat kalıyor. Bu 8 saatte de ihtiyaçlarımızı karşıladıktan sonra bize çok az bir zaman dilimi kalıyor. Burada yönetebildiğimiz zaman yönetsel zamandır. İşte bizim için önemli olan bize kalan zaman süresini arttırmak ve daha verimli kullanmak. Dilerseniz yavaştan konuya geçelim.
Zamanımızı Nerelere Harcıyoruz?
Herkesin bir günde 24 saati var, fakat bazıları bu süreyi doğru kullanarak diğerlerinin önüne geçer ve fark yaratır. Peki bunu nasıl yapıyorlar? Zamanımızı nereye harcamak istediğimiz ile ilgili bir soru aslında. Çünkü bir Mozart olmak istiyorsak müziğe ağırlık vermeliyiz. Eğer bir Einstein olmak istersek, fiziğe önem vermeliyiz. İlk belirlemeniz gereken şey neye önem verdiğiniz yani aslında hedefiniz. Nasıl hedef belirleyebileceğiniz konusunda buradan yardım alabilirsiniz.
Az önce verdiğimiz sadece bir örnekti. Herkes gününü farklı yaşar. Biz de günümüzü nasıl yaşadığımızı bir yere not etmeliyiz ve gün içinde nerelere zaman harcadığımızı belirlemeliyiz. Bir hafta boyunca günümüzü nasıl geçirdiğimizi detaylı olarak kağıda yazarak gün içinde bizi en çok nelerin meşgul ettiğini bulabiliriz. Bunu tespit ettikten sonra bizi gereksiz olarak meşgul eden aktiviteleri hayatımızdan çıkartabiliriz. Böylece bu aktivitelerin yerine bizi hedeflerimize ulaştıracak adımları koyabiliriz.
Zaman Kazanabilir Miyiz?
Zaman kazanmak aslında oldukça basit. En basit örnekle bu yazının size faydası olmayacağı düşünüyorsanız sayfayı kapatın ve önemli bir işinize yoğunlaşın. 5 dakika kazandınız. Ama biz okumanızı öneririz. Bu yazının sizlere bir şey katacağından eminiz.
Öncelikle biz neden zaman kazanmak isteyelim? Günümüzü yetiştiriyoruz ne de olsa. Benjamin Frankin’in şu sözü cevabı verecektir.
“Hayatınızı seviyorsanız zamanınızı boşa geçirmeyiniz. Çünkü zaman hayatın ta kendisidir.”
Benjamin Franklin
Biz günü yetiştirmek için uğraşırken aralara boş zamanlar yerleştiriyoruz. Hem de süresi baya uzun olan boş zamanlar. Peki bu boş zamanları kullanarak yeni bir dil öğrenebilir miyiz? Yeni bir enstrüman çalabilir miyiz? Ya da blog yazarlığı yapabilir miyiz? Yaparız tabiki. Çünkü bunları yapmak için bir günde 4 saate ihtiyacınız yok, 8 kere 30 dakikaya ihtiyacımız var. Büyük işleri küçük parçalara bölerek farkında olmadan büyük şeyler başarabiliriz.
Zaman, ölü zaman ve canlı zaman olarak ikiye ayrılır. Canlı zaman aktif olarak iş yaptığımız ve verimlilik sağlayan zamandır. Ölü zaman ise sorumluluklardan kaçarak boş vakit oluşturduğumuz zamanlardır. Bizim amacımız ise ölü zamanları canlı zamana dönüştürmek. Mesela otobüste harcanan zaman genellikle ölü zamandır. Fakat biz otobüsle giderken bir kitabın veya ilgilendiğimiz bir dersin ses kaydını telefonumuza indirerek otobüste dinlersek harika bir canlı zaman yaratmış oluruz. Bu ve bunun gibi örnekleri çoğaltmak mümkün. Önemli olan ölü zamanları belirlemek ve bunları canlı zamana çevirmek.
Zaman Yönetimi İçin Taktikler
Aslında masallarda olduğu gibi bir taktiğin sihirli bir sopa gibi her şeyi değiştirmesi mümkün değil. Bizim vereceğimiz taktikler sadece bir tohum ve kendi sopanızı kendiniz oluşturacaksınız.
Ölü zamanlarımızı elimizden geldiğince canlı zamana dönüştürdük. Şimdi sırada canlı zaman yaratmak var. Unutmayın: “Birine evet demek diğerlerine hayır demektir.” Günde 2 saat telefonda ölü vakit geçiriyorsak ayda yaklaşık 60 saatimizi çöpe atıyoruz. İşte böyle şeylere hayır deyip bu 60 saati sevdiğimiz bir işe ayıracağız. Şimdi zaman yönetimi için biraz taktik verelim:
Varacağın Durağı Bilmezsen Yolculuğun Bir Anlamı Var Mı ?
Bazen hayatın başlangıç ve bitiş çizgilerinden ibaret olduğunu zannederiz. Ama hayatı bir yol olarak düşünürsek bitiş sadece mutluluğun son evresi olur. Çocukluk zamanlarımızda elektrikler kesildiğinde bile mum ışığında çalışarak ödevimizi teslim ederdik. Ödevi teslim ettiğimizde çok daha mutlu oluruz. Çünkü yolun sonunda başaracağımızı biliyorsak yolda karşılacağımız her şey bitişi daha önemli kılar.
Öncelikle bir amacımızın olması gerek. Yoksa hangi insan saat 6 da kalkar ve gün içinde yorgunluk bilmeden çalışır ki? Büyük bir amaç belirleyip her gün bir adım atarsak sene sonunda 365 adım ilerlemiş olacağız. Nasıl hedef belirleyebileceğiniz konusunda buradan yardım alabilirsiniz. “Herhangi bir yerde bir kelebeğin kanat çırpması başka yerde fırtınaya sebep olabilir (Kelebek Etkisi filminden).”
Ekrana Bağımlı Olma!
Ekranlara bakarak bazen eğleniriz bazen de üzücü haberlerle karşılaşırız. Aslında dünyada olup biteni anlamak için önemli bir teknoloji icadıdır ekranlar. Fakat gereğinden fazla takılırsak iş zarara doğru ilerler. Bu yüzden dikkatli olmalıyız.
Ekran süresini azaltmalıyız. Ekran süresi dediğimiz televizyon, bilgisayar, telefon (özellikle sosyal medya) gibi şeylerin karşısında geçirdiğimiz süredir. Telefonlar için ekran süresini ölçen uygulamalar var. Bu uygulamaları kullanarak sosyal medyada geçirdiğimiz zamanı görebilir ve azaltabiliriz.
Hayır Diyebilmenin Önemi
Hayır diyebilmek neden bu kadar önemli? Neden birçok yerde bununla ilgili seminerler düzenleniyor? Çünkü öncelikleri yönetmek için mükemmel bir kelime.
Hayır demek önemli. Bazen dışarda gezen arkadaşlarımıza hayır demek bir araştırma yapmaya evet demek lazım. Tabiki dışarıda da vakit geçireceğiz. Eğlenmek en büyük hakkımız ama dozu aşmamak şartıyla. Ayrıca zamanı yönetmenin asıl tekniği öncelikleri yönetmektir. Sizin önceliğiniz ne?
Hayır diyebilmek başlı başına bir sorun. “Sınırlar” adlı kitap hayır diyebilmek için yeterli olacaktır. Okumanızı öneririz.
Başrol Benim!
Hoşumuza giden bir romanı okuduğumuzda genellikle ana karakterin yerine kendimizi koyarız. Peki hayatımızı güzel bir romana çevirmek ve ardından başrolü oynamak hoş olmaz mıydı?
Her zaman zamanımızı çalmak isteyen insanlar olacaktır. Sonuçta bu zaman bize ait, hayatımızın başrolü bizleriz ve bu zamanı istediğimiz gibi harcayabiliriz. Ama bir şey başarmak için zamana ihtiyacımız var ve biz de elimizden geldiğince bu zaman hırsızlarına yaklaşmayacağız.
“Birinin sana bir şey yapamazsın demesine izin verme… Bir hayalin varsa onu koruman gerek. İnsanlar bir şey yapamaz ve senin de yapamayacağını söylerler. Bir şey yapmak istiyorsan gidip onu zorla al.”
UMUDUNU KAYBETME (THE PURSUIT OF HAPPYNESS) – 2006
Dinlenmek İçin Kitap Okuyabiliriz
Tembellik en kötü düşmanımız. Çünkü bazı insanlar dinlenmek için televizyonun başına geçiyor ve orada yığılıp kalıyor. Gariptir ki 2 veya 3 saat sonra bile yorgunluktan kalkamıyorlar. Peki dinlenmek için ne yapmalıyız? İki tür yorgunluğumuz vardır: Bedensel yorgunluk ve zihinsel yorgunluk. Belki çılgınca karşılayacaksınız ama bir önerimiz var size. Bedensel olarak yorulduğunuz zaman dinlenmek için bir kitap okumayı deneyin. Emin olun ki televizyon başında yığılmaktan veya tatil için yatmayı denemekten daha faydalı olacaktır. Amacımız bedensel olarak yorulduğumuz zaman zihinsel olarak çalışmak ve böylece durmaksızın bir döngü kurmak. Çünkü zihinsel olarak çalıştığımız zaman arka tarafta bedensel yorgunluğumuzu hallederiz. Tam tersi de geçerli.
Şans İyi Bir Plandan Arta Kalandır
Adını duyurmuş bütün insanların bir planı/programı vardır. Çünkü ne zaman ne yapacağımızı bilmezsek işler karışır ve yönetmek istediğimiz anda elimizden kayıp gider. Plan yapabilmek için en önemli unsurlardan biri ajandadır. Ajanda kullanma alışkanlığı kazanmak için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
“Her gün yarını planla. Hatta yapabiliyorsan ayını veya yılını planla.”
Pomodoro Tekniği
Aslında temel mantığı: 25 dakika çalış 5 dakika dinlen. 4 pomodorodan sonra 15-20 dakikalık uzun bir mola ver. Zamanı yönetmek için işinize yarayacak bir teknik ama bunu kendinize göre geliştirebilirsiniz. Mesela “40 dakika çalış 7 dakika dinlen” gibi. Daha önceden söylediğimiz gibi biz sadece fikir veririz. Kendinizin uzmanı sizsiniz.
Son Olarak…
Eminiz ki amacınız ve hedefleriniz uğruna yaptığınız çabaların karşılığını alacaksınız. Sadece bir kez yaşama şansınız var, zamanı iyi kullanmak oldukça önemli. Hayatınızda farklı roller (müzisyen,yazar…) üstlenmeyi deneyin. Fark yaratın.
Kişisel gelişim yazılarımızı beğeniyorsanız Haftanın 8. Gününü Yaşamak ve Üniversite Hayatını Nasıl Aktif Geçiririz? yazılarımıza göz atmanızı öneririz.
E-Bursum Blog’da daha fazlası var buyrun içeri.
