Neden SMART Metodu? Her insanın bir hedefi vardır. Kimilerininki çocukluktan beri gelirken kimilerininki ise dönemsel olarak değişir. Fakat bunların başarıya ulaşması için bir ortak noktaları vardır. Bu da hedefi doğru belirlemektir. Çocukluğumuzdan beri çok büyük amacımız, isteğimiz olmuştur. Olmak istediğimiz meslek, almak istediğimiz bir ürün, gitmek istediğimiz şehir veya ülkeler… Büyüdüğümüzde isteklerimiz daha kesin ve kapsamlı olur. Artık bu hedefleri gerçekleştirmek hayatımızı etkilemeye başlar ve biz de ona göre davranmaya başlarız. Peki, biz hayatımızdaki hedefleri doğru şekilde belirliyor muyuz? Doğru bir metot ile bu istek ve amaçlara ulaşmamız kolaylaşabilir mi?
İlk Kullanımını George T. Doran’ın yaptığı SMART terimi bir süre sonra Peter Drucker’ın Kişisel Öğrenim Planı’na da eklenmiştir. Dönemin en ünlü üniversitelerinin profesörleri bu metot hakkında yazmıştır.
SMART Metodu Nedir?
SMART Metodu, bir hedefi doğru tanımlamak, doğru belirlemek ve yine aynı hedefi doğru şekilde yönlendirmek için kullanılan bir tekniğin kısaltılmasıdır. Elbette her harf burada bir kelimeyi anlatır. Örneğin S harfi Spesific kelimesinin, M harfi ise Measurable kelimesinin baş harfleridir.
SMART Metodu’nun harfleri ve açılımına bakalım.
S= Spesific: Spesifik (Özgü)
M= Measurable: Ölçülebilir
A= Achievable: Ulaşılabilir
R= Relevant: İlgili
T= Time-Bound: Zaman Sınırlı
SMART Metodu (Hedef Analizi) Tanımları Nelerdir?
Spesifik:
Hedefiniz kesin ve net olmalıdır. Kafanızda soru işareti bırakmayacak şekilde açıklanmalıdır. Somut bir hedefiniz olmalıdır. Hedefinizi bu şekilde yazmaya çalışırken zorlanabilirsiniz. Fakat bunun kolay yöntemi vardır. O da, hedefinize ”ne, neden, kim, nerede ve hangi” sorularını sormaktır. Örnek sorulara bakalım.
1.Tam olarak yapmak istediğim nedir?
2.Ulaşmak istediğim hedefin amacı neden önemlidir?
3.Hedefime kimler dahil?
4.Hedefime ulaşmak için nerede çalışmalıyım, ona nerede ulaşmalıyım veya hedefim nerede?
5.Hedefime ulaşırken yardımcılarım neler, hangi kaynaklar?
Örnek: Bir şirketin insan kaynakları departmanında uzman olmak istiyorsunuz. Uzman olmanız için gerekli eğitimleri almanız gerekir.
Ölçülebilir:
Hedefiniz ilerlemeyi görmek ve adımları kontrol edebilmek için ölçülebilir olmalıdır. Bu sizi hem ilerleme sağladıkça mutlu ve motive edecek hem de eksikleri görmenizi sağlayacaktır.
Örnek: ”İnsan kaynakları alanında eksik kalan eğitimler için bir takvim oluşturup sırasıyla onları tamamlayacağım.” yazabilirsiniz. Bunun için kendinize ay veya yıl süresi vermelisiniz.
Ulaşılabilir:
Ulaşmak istediğiniz noktanın bir sınırı olmalıdır. Kendi potansiyelinizin farkında olmalısınız. Yapabileceğinizin en iyisini istemeli ama daha fazlasına gitmek gibi bir planınız ilk adımda olmamalıdır. Amacınıza nasıl ulaşabileceğinizi ve bunun için elinizdeki kaynaklar ne kadar gerçekçi, bunu düşünmelisiniz.
Örnek: İnsan Kaynakları alanında uzman olmak isteyebilirsiniz. Fakat bazı amaçlar ‘Achievable’ değildir. ”En üst düzeyde olacağım ve 100K para kazanacağım.” cümlesi en azından kısa vadede sizin ölçebileceğiniz şekilde değildir. Oysa odaklanmamız gereken, maddi gücünüze bakarak hangi eğitimleri ne zaman alacağınızı hesaplayıp hangi tarihte kendinizi nerede gördüğünüze odaklansanız ulaşılabilir bir plan yapabilirsiniz.
Not: Öğrenci olarak maddi destek için Microfon’un burs ilanlarını , kendinizi geliştirmek için de yine Microfon’un staj ve eğitim ilanlarını takip edebilirsiniz.
İlgili:
İlgili maddesi, hedefinizin gerçekten gerekli olup olmadığını anlamanız içindir. Belirlediğiniz amaç size, eğitiminize, maddi durumunuza, gelecek planlarınıza uyumlu mu? Bu hedefe ulaşmak için doğru zaman şimdi mi? Yoksa bunların çoğuna uymayan ama sadece merak ettiğiniz bir hedef ya da plan için mi kafa yoruyorsunuz? Kendinize bunu sorun.
Örnek: Siz İnsan Kaynakları Uzmanı olmak istiyorsunuz ama henüz okulu bitirmediniz. Okulu dahi bitirmeden bir alanda uzmanlaşmak tecrübesizlik kaynaklı neredeyse mümkün değildir. Bu durumda buradaki sorun ”uygun zaman” olmamasıdır.
Zaman Sınırlı:
Sizi odaklayacak bir tarihiniz olmalıdır. Ölçülebilirlik maddesinden bahsederken ilerlemeyi görmekten bahsettik. Aynı şekilde durup bakabileceğimiz kesin bir tarih de bu sebepten olmalıdır. Ne zaman yapmalıyım? Hangi gün neye odaklanmalıyım?
Örnek: İnsan Kaynakları Uzmanı olma hedefimizi söyledik. Peki almak istediğimiz eğitimleri kaç aya yaymayı planlıyoruz? Mesela ”Üç ay içinde alansal iki eğitimi bitireceğim.” ya da ”Altı ay sonra dil eğitimimi tamamlayacağım.” demeliyiz.
Başarmak için güçlü ve zayıf yönlerinizi de bilmelisiniz. Bunun için SWOT Analizi yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.