Toplumsal cinsiyet eşitliği dendiğinde ne kadar kadınlar akıla gelse de, aslında tüm cinsiyet kimlikleri arasındaki adaleti sağlamanın bir ifadesidir. Çağdaş toplumların önemli gündemi haline gelmiş bu ifade her cinsiyetten birey için önemli bir anlam ifade etmektedir. Birey, kişinin cinsiyetinden dolayı, toplumun ona yüklediği sorumluluktan daha fazlasını ifade etmektedir. Toplumsal cinsiyet eşitliği de bireye yüklenen bu sorumluluklar bağlamında doğan her türlü haksız durum, ayrımcılık, eşitsizlikle mücadale etmektedir. Microfon olarak bu önemli konuyu sizler için ele aldık.
Toplumsal Cinsiyet Nedir?
“Toplumsal Cinsiyet” kavramı ilk olarak literatürümüze 1972 yılında Ann Oakley tarafından girmiştir. Bununla birlikte bu kavram kadına veya erkeğe biyolojik sebeplerle yüklenen bir sorumlulukları değil, toplumların onlar için belirledikleri “cinsiyet rollerine” karşılık gelir. Herhangi bir toplumun cinsiyete yüklediği roller; kültürleri, eğitimleri, gelenekleri, dinleri ve diğer kurumlar kapsamınca değişiklik göstermektedir.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Nedir?
Bireylerin, cinsiyet kimlikleri arasında eşit fırsatlara, haklara ve statülere sahip olma durumunu ifade etmektedir. Toplumsal cinsiyet eşitliği, fırsat eşitliklerinin çok ötesinde; bu eşitsizliklerin, haksızlıkların sona ermesi gerektiğini savunmaktadır. Toplumların kişilere dayattığı, cinsiyetler arası adaletsiz güç dağılımlarının bitmesi gerektiğini vurgular. Kadınlar ve erkekler arası “eşit koşullar, eşit fırsatlar, eşit muamele” olgusu bu konuda oldukça önemlidir.
Ayrıca toplumsal cinsiyet eşitliği, toplumun bireye yüklediği sorumlulukların ardında özellikle eşitlik ve adalet arar. Dayatılan roller toplumlara göre farklılık gösterir. Önemli olan mevzu bahis her konuda ayrımcılığın önüne geçebilmektir.
Toplumsal Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Kavramı
Cinsiyetler arası eşitlik bağlamında önümüze gelen en önemli kavramlardan biridir. Ayrımcılık; kişinin ırkı, cinsiyeti, dini, etnik kökeni, içinde bulunduğu gruplar ve bir takım özelliklerine karşın, karşısına çıkan haksız, eşit olmayan davranışlar bütünüdür. Ayrımcılık bütünüyle insan haklarına aykırıdır.
“Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım gözetilmeksizin yasa önünde eşit korunmaya hakkı vardır. Herkes, bu bildirgeye aykırı herhangi bir ayrımcılığa ve ayrımcı kışkırtmalara karşı eşit korunma hakkına sahiptir.”
-İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 7. Madde
Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamak İçin Neler Yapılır?
Bilinçlenme en küçük birimlerden başlar. Toplumsal yapıların temel, en küçük yapı taşı olan biz bireylerin bu konuda bilinçlenmesi şimdi ve gelecek nesillere daha eşit ve adaletli bir ortam yaratabilmek için toplumsal cinsiyet eşitliğini nasıl sağlayabiliriz, inceleyelim.
-
Eğitim
Cinsiyet eşitliği konuları kapsamında örgün eğitimlerde özellikle yerini alacak eğitimlerin sağlanması.
-
Yasal Düzenlemeler
Cinsiyet ayrımcılığını ve diğer tüm ayrımcılıkları yasaklaması. Eşitlik ilkesini göz önünde bulunduran yasal düzenlemelerin oluşturulması ve uygulanması.
-
İşyeri Eşitsizliği
Mesleki hayat bağlamında cinsiyet eşitliği politikaları benimsenmesi ve uygulanması. Ayrıca kadınların istihdam etmesi konusunda teşvik sağlanması.
-
Toplumsal Bilinç Oluşturma
Toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık yaratılması ve medyanın bu konuda büyük rol üstlenmesi.
-
Aile İçi Eşitlik
Aile içi ilişkilerde eşitliğin teşvik edilmesi, eşit görev dağılımı.
Aynı zamanda bütün bunlar dışında sayabileceğimiz daha bir sürü iyileştirme süreci fazlasıyla mevcut. Ancak bu durumda önemli olan tek şey saydıklarımızı ve daha fazlasını uygulayabilmektedir.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 101
Toplumsal olarak bilinçlenmek bireylerden başlar demiştik. Bireysel olarak bu konuda bilinçlenmek isterseniz Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 101 programına mutlaka başvurmalısınız. İşte program detayları!
Program Tarihi: 7-8 Aralık 2023
7 Aralık Perşembe
Saat: 15.00- 17.00
Konuşmacılar: Ece Oğuzkan Kaya / İK LAB Müdürü ve Mert Deniz Aykas / İK LAB Yöneticisi
Konu Başlıkları:
- Çeşitlilik, kapsayıcılık ve eşitlik gibi kavramlar tam olarak ne demek?
- Toplumsal cinsiyet eşitliği, çeşitlilik ve kapsayıcılık çalışmalarının neresinde yer alıyor?
- Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ne kadar büyük bir sorun?
- Kurumların bu konudaki rolü ne? Kurumlar tarafından aksiyon alınması topluma ne kazandırır? Kuruma ne kazandırır?
- Kurumlarda bu çalışmalar nasıl ölçümleniyor? Nasıl yönetiliyor? Bir politika oluşturmak neden önemli?
- Akbank’ta biz bu konuda neler yapıyoruz?
Saat: 17.00- 17.30
Konuşmacılar: Bülent Oğuz / KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı (Akbanklı Liderler İle Sohbet Ediyoruz.)
Programın ikinci günü akışı: 8 Aralık Cuma
Saat: 15.00- 18.00
Konuşmacılar: Meltem Kolday / Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi
Konu Başlıkları:
- Toplumsal cinsiyet inşası
- Cinsiyet temelli ayrımcılık
- Kişisel kabuller / Önyargılar
- Sınırlar
- Toksik ilişki kodları
- Taciz
- İstismar
- Şiddet türleri (Ekonomik, Psikolojik, Fiziksel, Cinsel, Flört, Dijital)
- Öz şefkat
- Yardım kanalları
- Çözüm önerileri
Tüm seviyeden öğrenciler ve mezunların katılacağı bu programımızın başvuru tarihleri 01.11.2023- 04.12.2023 tarihleri arasında alınmaktadır.
Son olarak daha fazla konuda, daha fazla bilgi edinip kendini geliştirmek istersen seni de Microfon.co ve Microfon Blog’a bekleriz.